Waarom de modesector blockchain zou moeten omarmen

Ontwerpster Anna K: decentralized girl © Facebook
Lotte Philipsen
Lotte Philipsen Journalist KnackWeekend.be

Blockchaintechnologie kennen we voornamelijk van de cryptomunteenheid bitcoin en pilootprojecten bij banken. Maar ook de mode-industrie kan haar graantje meepikken. Blockchain zou wel eens dé oplossing voor het transparantieprobleem kunnen zijn: nooit meer onbewust vervalsingen aankopen of milieuverontreiniging en moderne slavernij in de hand werken.

Wat als sciencefiction klinkt, zou in de nabije toekomst al werkelijkheid kunnen worden. We mogen bitcoins en blockchain dan wel linken aan cyberanarchisten, de technologie kent ook meer conventionele fans, waaronder modeprofessionals en consumenten die af willen van de wirwar van de toeleveringsketen of zeker willen zijn dat ze een echt designerstuk in plaats van kat in een zak kopen.

Ook modeprofessionals en consumenten kunnen baat hebben bij blockchaintechnologie.

Blockchain quoi?

Een blockchain is een keten van data-elementen in volgorde van totstandkoming. De meest bekende concrete toepassing is bitcoin, de gedecentraliseerde virtuele munteenheid die werkt zonder centrale bank of overheid. In 2008 bedacht Satoshi Nakamoto, het Japanse pseudoniem van een persoon of groep, het blockchainsysteem om deze ‘onhackbare’ cryptomunt bitcoin te ontwerpen.

Bitcoin
Bitcoin© istock

Het principe achter blockchain is een reusachtige, virtuele, open boekhouding waarvan verschillende kopieën parallel op verschillende servers staan. Een netwerk van computers houdt alle transacties bij in ‘blocks’.

Deze blokken worden versleuteld, digitaal ondertekend en samengevoegd in een keten. Op ieder blok kleeft een identificatielabel (hash). In de hash van het volgende blok wordt telkens de hash van het vorige blok verwerkt. Alleen met de juiste code kan een blok achteraan worden vastgehaakt, waardoor een keten ontstaat.

Het blockchainsysteem zag het daglicht als bitcoin, een gedecentraliseerde betalingsmethode die overdracht van waarde op het internet makkelijker moest maken. Het wordt geprezen omdat het fraude en fouten zou uitsluiten. Iets achteraf aanpassen in de keten is onmogelijk, want dat zou de hele ketting veranderen, wat door alle partijen in het netwerk meteen gesignaleerd wordt.

Het principe achter blockchain is een reusachtige, virtuele, open boekhouding.

Een centrale autoriteit om de betrouwbaarheid van transacties te waarborgen is bijgevolg niet meer nodig, vandaar het gedecentraliseerde karakter van het systeem. Het is een erg transparante en veilige methode, want dankzij verschillende parameters kan iedere transactie nauwgezet worden getraceerd.

Het overdragen van een asset gebeurt rechtstreeks tussen twee of meerdere partijen en wordt door al die partijen gecontroleerd en gevalideerd.

Het is een erg transparante en veilige methode, want dankzij verschillende parameters kan iedere transactie nauwgezet worden getraceerd.

Het maakt eigenlijk niet uit of de asset die wordt overgedragen een cryptomunt, een eigendomsbewijs of een contractuele verplichting is. Blockchain kan dus op verschillende domeinen nuttig zijn.

Block is the new black

Ook in de mode kunnen we een systeem dat gedecentraliseerd te werk gaat wel gebruiken. Reden nummer één om blockchain in de mode te omarmen is de mogelijkheid tot 100% transparantie. Modemerken verschuilen zich nu nog vaak achter het excuus dat ze zelf niet meer uitkunnen aan de complexe toeleveringsketen.

Dat zou wel eens tot de geschiedenis kunnen behoren binnenkort. Voor de merken die al duurzaam produceren kan blockchain bovendien een handige tool zijn om alle stappen in hun ethische en milieuvriendelijke proces te traceren en belichten.

Modemerken verschuilen zich nu nog vaak achter het excuus dat ze zelf niet meer uitkunnen aan de complexe toeleveringsketen.

Transparantie in de keten kan ook vervalsingen vermijden, omdat de authenticiteit van een product in een vingerknip gecontroleerd kan worden.

Om na te gaan waar een product gemaakt werd, door wie, met welke materialen en in welke omstandigheden, kunnen we met behulp van een blockchain betrouwbare en transparante informatie opvragen. Dit kan bijvoorbeeld door een QR-code op een kledingstuk te scannen of een ID-nummer in te geven op een trackwebsite.

Als de blockchain werkt met een zogenaamd ‘slim contract’, wordt het nog interessanter. Een ‘slim contract’ werkt zonder menselijke interventie en bevat contractuele rechten én verplichtingen. De keten kan zo enkel voortbewegen als alle partijen zich houden aan het contract. In het geval van een modebedrijf kunnen fabrieksbazen bijvoorbeeld enkel betaald worden en de producten uitsluitend geleverd worden bij de retailer als er voldaan wordt aan alle rechten en voorwaarden.

Die betalingen gebeuren autonoom zonder menselijke inmenging, zonder handtekeningen of papieren. Consumenten moeten de verschillende keurmerken niet meer leren onderscheiden, want ook die zitten vervat in de blockchain.

Blockchain is een interessante kans om transparantie echt efficiënt aan te pakken.

Alle partijen, ook consumenten, kunnen achteraf de volledige reis van het kledingstuk online tracken indien gewenst. Blockchain is dus een interessante kans om transparantie echt efficiënt aan te pakken.

Wie maakt onze kleren?

Het blijft momenteel een vraag voor de consument, maar blijkbaar in veel gevallen ook voor de modemerken zelf. De non-profitorganisatie Fashion Revolution stelde een Fashion Transparancy Index samen, waaruit blijkt dat merken niet transparant genoeg zijn over hun toeleveringsketen.

De non-profitorganisatie stelt dat het heel moeilijk is om te achterhalen of modemerken ethisch verantwoord zijn. Voor hun rapport moesten ze ellenlange dossiers doorploegen die vaak veel geblaat, maar weinig wol bevatten. Als experts het al moeilijk hebben om informatie te vinden, hoe moeten consumenten dan aan nuttige en betrouwbare informatie geraken?

Als experts het al moeilijk hebben om informatie te vinden, hoe moeten consumenten dan aan nuttige en betrouwbare informatie geraken?

De vraag ‘Who Made My Clothes’, die door de Fashion Revolution werd gesteld na de Rana Plaza ramp in Bangladesh, zou dankzij technologie plots veel makkelijker beantwoord kunnen worden. Wie weet horen we dankzij blockchain wel nooit meer dit antwoord: ‘Wij weten ook niet met welke onderaannemers onze fabrieken werken.’

Het is een systeem dat over de grenzen heen werkt en druk kan zetten op lokale overheden, die oogjes dichtknijpen wanneer textielarbeiders behandeld worden als moderne slaven. Een controle door een derde partij is niet zaligmakend, maar de wereldwijde, ongelimiteerde controle van de blockchaingebruikers is dat wel. Blockchain is overigens immuun voor lobbygroepen en omkoperij.

De waarde van kleding kan dankzij blockchain opnieuw doordringen bij de consument.

Door het ganse proces, van katoenveld tot garderobe, te tracken worden consumenten zich beter bewust van de lange reis die een kledingstuk heeft afgelegd. Hopelijk denkt men zo wat langer na vooraleer een kledingstuk afgedankt wordt. De waarde van kleding kan dankzij blockchain opnieuw doordringen bij de consument.

Toekomstmuziek? Niet helemaal. Ontwerpster Martine Jarlgaard werkt voor haar collectie ‘Fragile; A State of Emergency’ al samen met het bedrijf Provenance aan een pilootproject rond blockchaintechnologie. Ze wil alle stappen in de productieketen tonen aan haar consumenten. Voor de ontwerpster is deze technologie het ideale middel om transparant te communiceren.

https://www.youtube.com/user/fialondonChanging the Future of Fashion with Blockchain Technology480480

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
https://i.ytimg.com/vi/2mkxiZ1Q9t4/hqdefault.jpgvideo1.0https://www.youtube.com/FIA LondonYouTube270360

Diamanten ketting

Voor sommige sectoren binnen de mode-industrie kan blockchain een reddende engel zijn. Het Antwerp World Diamond Centre, de koepelorganisatie van de Antwerpse diamantsector, wil de technologie gebruiken om terug in gratie te vallen bij de banken. De koepelorganisatie werkt aan een digitaal platform waarmee banken alle transacties op een simpele en betrouwbare manier kunnen tracken.

Diamant
Diamant© Getty Images/iStockphoto

De diamantsector heeft geen al te beste reputatie op gebied van fraude, witwaspraktijken en belastingontduiking. Daardoor staan de Belgische banken al jaren weigerachtig tegenover diamantbedrijven, wat vooral vervelend is voor kleine spelers in de sector.

Momenteel gaat het handelen in diamanten nog gepaard met tonnen papierwerk: van certificaten, langs douaneformulieren tot controlerapporten. Banken moeten die allemaal doorspitten om zeker te zijn dat het bedrijf waar ze mee in zee willen gaan te vertrouwen is. Door alle stappen van de diamant digitaal vast te leggen op een gedecentraliseerd platform is de blockchain bekijken voldoende.

De toekomst van de mode zou wel eens 100% transparant kunnen zijn.

We moeten niet van stapel lopen natuurlijk, maar blockchaintechnologie kan erg interessant zijn voor de modesector en de technologische sprong hoeft geen jaren meer te duren. De technologie is voorhanden, merken en industrieën testen pilootprojecten uit, kortom: de toekomst van de mode zou wel eens 100% transparant kunnen zijn. Het is de ideale manier voor een modebedrijf om te tonen dat alles ethisch verloopt en wie wel iets te verbergen heeft, valt door de mand.

Technologie die jobs overneemt hoeft dus niet altijd een dystopie te zijn.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content